Op de een of andere manier delen we allemaal hetzelfde fantasierijke ideaalbeeld: dat van een sterk verbeterde, liefst volledig verlichte ik die onverstoorbaar allerlei rampen het hoofd biedt en altijd en eeuwig met de zegeningen van het heerlijke nu leeft.
We nemen het onszelf kwalijk dat we nog geen drie seconden achter elkaar kunnen focussen en geven het oefenen van mindfulness dan maar helemaal op het toch nooit zal lukken.
Wat we maar blijven vergeten is dat het doel van mindfulness niet is om altijd je maar ontspannen te voelen zonder problemen of stress te ervaren. Maar kun je mindfulness beoefenen zonder verwachtingen. Want bij mindfulness gaat het vooral om dat te ervaren wat er is zonder die bal onder water te duwen. Zonder dat wat je voelt weg te willen hebben.
Kun je mindfulness beoefenen zonder verwachtingen?
HET DOEL VAN MINDFULNESS OEFENINGEN OM AANDACHT TE TRAINEN, IS:
- Dat je je bewust wordt dat je aandacht verslapte en dat je weer in de pieker trein stapte of een pieker flat aan het bouwen was.
- Dat je je aandacht weer rustig (en zonder oordeel) terug kunt brengen naar dat wat er ‘nu’ is zonder dat het weg moet of anders moet gaan.
Zorg dat je de bal niet steeds onder water duwt
Het besef dat je je concentratie verloren was én de terugkeer naar je oorspronkelijke focus, is bewustwording en vormt de kern van de mindfulness-beoefening. Bewustwording zorgt er vervolgens voor dat je geest sterker wordt en minder snel in paniek raakt, waardoor je uiteindelijk veel makkelijker en effectiever met problemen en stress omgaat.
Dit zijn de drie mindfulness misvattingen die mindful zijn moeilijker maken dan nodig is:
1. Ik kan leren om altijd mindful te zijn,
als ik maar goed oefen
Wij mensen kunnen niet altijd en eeuwig mindful zijn. Wij hebben namelijk een denkend brein en dat brein produceert aan de lopende band voornamelijk negatieve gedachten die ons voor gevaar waarschuwen (ook als er geen echt gevaar dreigt). Denk niet dat je, met veel oefenen, ooit een moment zal bereiken waarop je volkomen mindful bent, en die mindfulness vanaf dat moment kunt vasthouden voor de rest van je leven. Ik beloof je dat dat nooit gaat gebeuren dus dat idee kun je nu meteen uit je hoofd zetten ?
Mindfulness is een steeds veranderend proces, een constante uitdaging, een levenswerk. Soms kun je tijdens stressvolle gebeurtenissen mindful blijven en rustig reageren, maar op andere momenten schiet je toch uit je slof en heb je moeite om mindful te zijn. Zo is het leven nu eenmaal. Soms makkelijk, soms moeilijk. Niets is star en permanent in het leven, dus jaag niet de illusie na dat je emotionele staat ooit onveranderlijk kalm zal zijn. Accepteer dat je mindfulness niet als een robot kunt aanleren en onder de knie kunt krijgen. Mindfulness zal altijd een uitdaging blijven en vereisen dat je blijft oefenen en investeren.
2. Als ik mindfulness eenmaal beheers,
dan zal ik geen problemen meer ervaren
Problemen horen bij het leven. Er zullen altijd onverwachte stressvolle momenten zijn, heftige tegenslagen en diep verdrietige gebeurtenissen. Hoe sneller je dit accepteert, hoe beter het is. Beoefen je echter mindfulness op een dagelijkse basis, dan train je jezelf om flexibeler en minder negatief met dit soort negatieve gebeurtenissen om te gaan. Je wordt een stuk weerbaarder en gaat niet meer van elke tegenslag uit je dak. Met mindfulness leer je anders tegen problemen aan te kijken, waardoor je veel van je oorspronkelijke problemen niet meer als problemen zult zien.
3. Het is mijn doel om altijd mindful te zijn
Ook dit is een misvatting die ervoor zorgt dat we vaak teleurgesteld raken en opgeven. Mindfulness is een reis, niet een doel. Het is niet iets wat je kunt bereiken en optimaal kunt beheersen. Vandaar dat je niet moet streven naar mindfulness en een staat van eeuwige innerlijke rust.
Het echte doel van mindfulness zit ‘m in de beoefening: in het opbrengen van concentratie, het verlies van concentratie en de terugkeer naar concentratie.
Zoals je ziet is dit een proces en niet een einddoel. Hierin schuilt de ware bevrijding van stress, zorgen en negatieve gedachten. Want hiermee kun je allerlei problemen in de kiem smoren. Door het besef dat je opeens toch weer aan het piekeren was, en vervolgens de terugkeer naar concentratie – bijvoorbeeld op sensaties in je lichaam, op je ademhaling, op een klusje wat je aan het doen was – kun je je losmaken uit zorgelijke denkpatronen en dus voorkomen dat je brein verschrikkelijke drama’s gaat creëren en over de kop gaat.
Doe Mindfulness Vandaag
Doe vandaag al enkele mindfulness oefeningen om je focus aan te scherpen. Probeer je te concentreren op één ding en let daarbij scherp op hoe je aandacht opeens verslapt en je weer allerlei dingen aan het denken bent.
Dus begin bijvoorbeeld aan de afwas, en let goed op hoe je gedachten er weer met je aandacht vandoor gaan, en hoe ze tegen je aankletsen en je concentratie onderbreken. Het gaat er niet om wat je doet maar hoe je iets doet. Dus beschouw alle terug kerende klusjes als een grote mindfulness speeltuin zodat je je concentratie traint. Zo kom je ook uit het patroon van je wekelijks to do zaken en snijd het mes ook nog eens aan twee kanten.
Zodra je je bewust wordt van je kletsende of zeurende gedachten, keer je rustig – en zonder jezelf te veroordelen – terug naar de afwas en probeer je opnieuw je aandacht daarop vast te pinnen. Totdat je weer afgeleid wordt en weer in gedachten ondergedompeld raakt. Dan word je je weer bewust van dit proces, en keer je weer terug naar je aandacht voor de afwas.
Realiseer je dat dit de kern van mindfulness is, en geef jezelf na afloop een groot compliment dat je – ondanks alle afleiding van drukke gedachten – toch hebt doorgezet en bent blijven oefenen.
Je kunt jezelf ook steeds wat verfrissen door eens een ander boekje* te lezen over mindfulness of eens een stilte dag (Stiltedag) te bezoeken waar je mindfulness kunt beoefenen of een workshop workshop mindfulness. Je kunt ook een collage maken door bv woorden op te schrijven die voor jou van belang zijn om steeds aan te blijven herinneren. Zo hoef je niet een heel boekwerk erbij te pakken maar ben je meteen gefocust als je in de ochtend naar deze collage kijkt. Herinner jezelf aan mindfulness door een armbandje om te doen of een belletje in je gsm te programmeren of een foto lijstje op je bureau. Blijf jezelf steeds eraan herinneren dat je mindfulness als een rode draad in je leven mee kunt nemen zodat je mindful leeft in plaats van mindfulness af en toe doet. Mindfulness kun je niet doen maar ben je. Je hoeft alleen maar over te schakelen naar de “zijn modus”, weet je nog?
Ik wens je veel mindfulness plezier.
groeten Marjo
*Een boekje wat ik je van harte kan aanbevelen is De kracht van het nu van Eckart Tolle.